Koniec lata i nadejście chłodniejszych dni wcale nie musi oznaczać, że klimatyzacja na stacji paliw staje się niepotrzebna. Wykorzystanie technologii pomp ciepła - czyli odwrócenie trybu pracy urządzeń klimatyzacyjnych z funkcji chłodzenia na funkcję grzania - pozwala na korzystanie z nich również w okresie jesienno-zimowym.
Dlatego ogrzewanie klimatyzacją jest najbardziej opłacalne w okresach przejściowych (jesień-wiosna). Poradzi sobie także w czasie lekkiej zimy, ale trzeba pamiętać o tym, że im większy mróz, tym moc grzewcza będzie niższa. Zdaniem specjalistów urządzenia klimatyzacyjne pracujące w funkcji grzania powinny być tak dobrane, żeby w każdych warunkach pracowały poprawnie - ew. mogą być wspomagane tradycyjnym ogrzewaniem.
- Należy jednak pamiętać, że na dzień dzisiejszy większość systemów klimatyzacyjnych grzewczych to tzw. systemy biwalentne, które w najbardziej niekorzystnych warunkach wspierają się dodatkowym źródłem energii - najczęściej energią elektryczną, ale jeżeli istnieje taka możliwość, może to być równie dobrze kotłownia gazowa czy olejowa - mówi Michał Zalewski, kierownik sekcji szkoleńKlimor S.A., wchodzącej w skład grupy kapitałowej KLIMA-THERM.
Pompy ciepła (PC) mogą być prostymi urządzeniami, składającymi się z jednostki wewnętrznej i zewnętrznej, łączonych ze sobą miedzianymi rurociągami. Drugim typem PC są układy multi i Multi V, będące rozwinięciem układu pierwszego. - Wciąż jest to powietrzna pompa ciepła, a główną różnicę stanowi to, że jest jedna jednostka zewnętrzna i wiele różnych jednostek wewnętrznych - mówi Karolina Domańska z Etis Sp z o.o.
Systemy
Energię potrzebną do ogrzewania pompy ciepła mogą pobierać nie tylko z powietrza, ale również z gruntu, cieków wodnych (podziemnych i naziemnych), a także z urządzeń chłodniczych. Michał Zalewski podaje przykład pomp ciepła Waterstage Fujistu, które są systemami typu powietrze/woda (korzystając z energii powietrza zewnętrznego ogrzewają wodę instalacji wewnętrznej). Z kolei agregaty KLIMA-THERM by CLINT z technologią AQUA LOGIK wykorzystują technologię pompy ciepła woda/woda i grunt/woda. Korzystając z energii odnawialnej systemy takie potrafią dostarczyć nawet w najbardziej niekorzystnych warunkach (przy niskich temperaturach zewnętrznych) do 2 lub 3 kW energii cieplnej, zużywając 1 kW energii elektrycznej.
Z kolei firma Daikin stworzyła produkt o nazwie Conveni-Pack - agregat, który łączy w sobie kilka funkcji jednocześnie. Czy taka instalacja nie jest jednak zbyt zawikłana? -Ludziom nieznających tego rozwiązania wydaje się to skomplikowane. Ale czy instalacja chłodnicza dla kogoś, kto wykonuje tego typu instalacje jest trudna? I z drugiej strony, czy instalacja klimatyzacyjna jest skomplikowana? - odpowiada Przemysław Flagmański z firmy Daikin Airconditioning Poland Sp. z o.o.
Zasadniczą funkcją tego rozwiązania jest chłodzenie mebli i komór chłodniczych oraz zamrażalek. Czyli do jednego urządzenia możemy podłączyć urządzenia, w których chcemy chłodzić produkty oraz urządzenia lub komory, w których produkty chcemy przechowywać jako zamrożone. Z drugiej strony do agregatu podłączone są jednostki klimatyzacyjne, dzięki którym w okresie lata możemy schładzać pomieszczenie, np. salę sprzedaży na stacji paliw. Podłączenie obydwu instalacji do jednego agregatu powoduje, że w okresie zimy umożliwiamy bezpośredni transport ciepła z mebli i komór chłodniczych do jednostek klimatyzacyjnych. Dzięki temu przez większość część zimy ogrzewamy stację paliw za darmo.
Zdaniem Michał Zalewskiego odzyskać ciepło można również z pomieszczeń wymagających całorocznego chłodzenia lub wymagających chłodzenia do późnej jesieni czy wczesnej wiosny. Do takich pomieszczeń należą serwerownie, kuchnie, magazyny chłodnicze. Zastosowanie w takim przypadku np. systemu VRF AIRSTAGE VR-II pozwoli na wykorzystanie tej energii - normalnie wyrzucanej na zewnątrz.
Czy to opłacalne?
Analiza kosztów różnymi rodzajami ogrzewania jest dosyć skomplikowana, ponieważ jest wiele elementów wpływających na jego efektywność. Są to np. wielkość budynku (powierzchnia, a dokładniej kubatura ogrzewana), rodzaj zastosowanej izolacji, przeszklenia, szczelność budynku, system wentylacji, wyposażenie. Najdroższe jest ogrzewanie elektrycznie, znacznie taniej zapłacimy za olej opałowy i gaz.
A ile może kosztować ogrzewanie klimatyzacją? - Na podstawie doświadczeń można pokusić się o stwierdzenie, że dla obiektu o powierzchni ok. 180 m2, przy bardzo starannym wykonaniu budynku i świadomym zarządzaniu energią, koszt sezonowy może wynieść nawet ok. 3 000 zł. Dla stacji większej, o powierzchni ok. 250 m2, ten koszt wyniesie ok 5 000 zł - mówi Michał Zalewski.
Dobór, montaż i serwis
Zdaniem specjalistów ze sklepu internetowego Energia Jutra sprawne działanie klimatyzacji zapewni regularne serwisowanie urządzeń i montaż instalacji przez profesjonalną ekipę. Najpopularniejszy błąd przy montażu, to postawienie agregatu na gruncie bez odpowiedniego podwyższenia. Wystarczy, że w zimę napada popada trochę więcej śniegu, który zakryje otwory wentylacyjne agregatu i urządzenie przestanie działać. Jeżeli istnieje możliwość zainstalowania agregatu klimatyzacji w miejscu zadaszonym, warto z niej skorzystać. Zima to również okres, kiedy możemy się przekonać, czy zakupiliśmy dobry sprzęt.
- Urządzenia klimatyzacyjne w Polsce zazwyczaj dobierane są z zapasem i klient często nawet nie zauważa czy pracuje ona właściwe czy nie. Zupełnie inaczej jest gdy urządzenie chłodnicze lub klimatyzacyjne pełni funkcję grzewczą. Wówczas bardzo często widać czy instalacja jest zamontowana właściwie czy nie - wyjaśnia Przemysław Flagmański.
Ekspert zwraca również uwagę na to, żeby kupić urządzenie dobrane właściwie do naszych potrzeb, najlepiej producenta z długoletnim doświadczeniem w danej branży. Warto przemyśleć, czy potrzebujemy urządzenie mulitimedialne z wieloma, często niepotrzebnymi funkcjami, czy raczej szukamy pewnego urządzenia, które zapewni w ciągu całego roku komfort i w sposób automatyczny będzie realizowało funkcje grzania, chłodzenia i free coolingu
Zima tuż, tuż
Na co warto zwrócić uwagę przed nadejściem zimy? Przede wszystkim należy dokonać gruntownego przeglądu wszystkich ważniejszych elementów instalacji klimatyzacyjnej. - Podczas tych czynności kontroli powinien podlegać ogólny stan urządzeń, czystość filtrów, szczelność instalacji wewnętrznej (kontrola ciśnień i poborów prądu) stan połączeń elektrycznych, sprawdzenie poprawności reakcji na komendy sterownika - mówi Michał Zalewski.
Zwraca również uwagę na to, że systemy klimatyzacyjne są napełnione tzw. substancjami kontrolowanymi, czyli czynnikami chłodniczymi najczęściej objętymi specjalną ustawą F-gazową. W tej ustawie jest szereg wymagań dotyczących bezpiecznego korzystania z takich systemów. Oznacza to, że zarówno serwisanci jak i właściciele, jeżeli chcą samodzielnie opiekować się swoimi systemami klimatyzacyjnymi, muszą mieć odpowiednie kompetencje. W ustawie tej zawarte są również terminy i zakres niezbędnych czynności serwisowych.
Paweł Bernaciak