Nowe Prawo Wodne istotne także dla prowadzących stacje paliw

Nowe Prawo Wodne istotne także dla prowadzących stacje paliw
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Propozycje regulacji tzw. usług wodnych i związane z tym konsekwencje dla prowadzących stacje paliw.

Projekt nowego Prawa Wodnego od kilku miesięcy budzi wiele kontrowersji. Jednym z zagadnień, które rodzi emocje po stronie przedsiębiorców, jest regulacja dotycząca tzw. usług wodnych i powiązanego z nimi finansowego mechanizmu naliczania opłat i uzyskiwania pozwoleń na korzystanie z wód. Czy jest istotna także z punktu widzenia prowadzących stacje paliw? Jeśli w ramach swej działalności pobierają wodę i odprowadzają ścieki, w tym wody opadowe i roztopowe, to niewątpliwie tak.

Co to są usługi wodne?

Projekt dokonuje przemodelowania dotychczasowego systemu gospodarowania wodami. Zachowuje co prawda co do zasady dotychczasowy podział korzystania z wód na trzy kategorie: powszechne korzystanie z wód (służące do zaspokajania potrzeb osobistych, gospodarstwa domowego lub rolnego, bez stosowania specjalnych urządzeń technicznych, a także do wypoczynku, uprawiania turystyki, sportów wodnych oraz amatorskiego połowu ryb); zwykłe korzystanie z wód (które służy zaspokojeniu potrzeb własnego gospodarstwa domowego oraz gospodarstwa rolnego) oraz szczególne korzystanie z wód (wykraczające poza powszechne i zwykłe korzystanie z wód, w zakresie określonym ustawą), ale jednocześnie wyodrębnia czwartą kategorię: tzw. usługi wodne.

Usługi wodne - zgodnie z projektem - polegają na zapewnieniu gospodarstwom domowym, podmiotom publicznym oraz podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą możliwości korzystania z wód w zakresie wykraczającym poza powszechne, zwykłe oraz szczególne korzystania z wód. Dalej projekt dookreśla, że usługi wodne to w szczególności: 1. pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych; 2. uzdatnianie wód podziemnych i powierzchniowych oraz ich dystrybucja, 3. wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, obejmujące także wprowadzanie ścieków do urządzeń wodnych; 4. odprowadzanie do wód - wód opadowych lub roztopowych, ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo w systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast; 5. odprowadzanie do wód lub do ziemi wód pobranych i niewykorzystanych.

Każdy może "korzystać" z usług wodnych.

Szczegółowe warunki i zasady, na jakich przysługuje poszczególnym podmiotom, w tym podmiotom gospodarczym, dostęp do usług wodnych, określa Prawo Wodne.

Z punktu widzenia podmiotów prowadzących stacje paliw istotne są tutaj dwie kwestie, wiążące się z wprowadzeniem kategorii usług wodnych, tj. (a) nowy system pobierania opłat za dostęp do usług wodnych; i (b) zmieniony system wydawania pozwoleń na korzystanie z wód i odprowadzanie ścieków. Część z nich może dotyczyć niektórych przedsiębiorców już od 1 stycznia 2017 r. Dlaczego taka regulacja?

Konieczność zmian Prawa Wodnego wynika z obowiązku dostosowania naszych przepisów do regulacji UE, w tym w szczególności Dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 23 października 2000 r., ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (tzw. Ramowa Dyrektywa Wodna - RDW).

Ramowa Dyrektywa Wodna wskazuje na konieczność zastosowania instrumentów ekonomicznych w celu racjonalizacji użytkowania zasobów wodnych i wynikających z tego strat w środowisku.

Zgodnie z art. 5 i art. 9 oraz Załącznikiem III RDW, kraje członkowskie UE zobowiązane są do opracowania analiz ekonomicznych korzystania z wody dla każdego obszaru dorzecza z uwzględnieniem zwrotu kosztów usług wodnych, który opiera się w szczególności o zasadę "zanieczyszczający płaci"/ "użytkownik płaci". Analiza zwrotu kosztów wymaga uwzględnienia kosztów środowiskowych i zasobowych. Ponadto państwa członkowskie mają zapewnić, że polityka opłat za wodę przewiduje odpowiednie działania zachęcające użytkowników do efektywnego wykorzystania zasobów wodnych i w ten sposób przyczynia się do osiągnięcia celów środowiskowych tej dyrektywy. Te kwestie uwzględnia projekt nowego Prawa Wodnego, proponując w szczególności następujące rozwiązania: 1. zbudowanie systemu tzw. usług wodnych opartego na zasadzie zwrotu kosztów usług wodnych i korzystaniu z wód poza zwykłym lub powszechnym korzystaniu; 2. zmianę polityki i zasad ponoszenia opłat związanych z korzystaniem z wód i odprowadzaniem ścieków (w tym w szczególności opłaty za tzw. usługi wodne); 3. zmianę systemu regulacji pozwoleń wodnoprawnych. Projekt wprowadza pojęcie zgody wodnoprawnej, obejmującej w szczególności: (i) wydanie pozwolenia wodnoprawnego, (ii) przyjęcie zgłoszenia wodnoprawnego oraz (iii) wydanie oceny wodnoprawnej.

W uzasadnieniu do projektu Prawa Wodnego podkreślono przy tym konieczność wprowadzenia tych zmian, wskazując, że w zasadzie do takich zmian już się zobowiązaliśmy: "pełne wdrożenie zasady zwrotu kosztów usług wodnych ma istotne znaczenie dla spełnienia warunku ex ante 6.1. Gospodarka wodna, którego spełnienie do 31 grudnia 2016 r. warunkuje płatności w ramach perspektywy finansowej UE 2014-2020. Stan spełnienia przez Polskę warunków ex ante stanowi załącznik do Umowy Partnerstwa pomiędzy Rządem RP a Komisją Europejską.

W tym załączniku jest wskazane, że zapewnienie pełnego zwrotu kosztów usług wodnych stanowi jeden z elementów projektu ustawy Prawo wodne i ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia finansowania zadań w obszarze gospodarki wodnej z funduszy europejskich".

Opłaty za usługi wodne Opłaty za usługi wodne to jeden z instrumentów finansowych zaproponowanych w Prawie Wodnym. W uzasadnieniu do Projektu podkreśla się, że "nowy system finansowania gospodarki wodnej, oparty na elastycznych instrumentach finansowych powinien (...) znacznie przyczynić się do efektywnego i sprawnego gospodarowania zasobami wodnymi oraz do wydatkowania środków na działania związane z zapewnieniem dostępności wód o odpowiednich parametrach jakościowych i we właściwej ilości". Nowe zasady ponoszenia opłat mają przy tym na celu w zasadzie "wymuszenie" bardziej racjonalnego i oszczędnego korzystania z zasobów wodnych.

Podstawowe założenia nowego systemu opłat, na które powinny zwrócić uwagę podmioty prowadzące stacje paliw, to, że co do zasady, opłata za usługi wodne za pobór wód będzie składać się z opłaty stałej oraz opłaty zmiennej uzależnionej od ilości wód pobranych. Wysokość opłaty za usługi wodne będzie zależeć odpowiednio od ilości pobranej wody oraz od tego, czy: pobrano wodę powierzchniową czy podziemną; przeznaczenia wody; jej średniego niskiego przepływu (SNQ) z wielolecia obejmującego co najmniej 20 lat hydrologicznych; oraz dostępnych zasobów wód podziemnych.

Podobnie co do zasady także opłata za usługi wodne za wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi będzie składać się z opłaty stałej oraz opłaty zmiennej zależnej od ilości i jakości ścieków wprowadzanych w ramach pozwolenia wodnoprawnego albo pozwolenia zintegrowanego.

Jednocześnie wysokość opłaty za wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi będzie zależeć od rodzaju substancji zawartych w ściekach i ich ilości, rodzaju ścieków. Przez substancje zawarte w ściekach projekt rozumie także substancje wyrażone jako wskaźniki pięciodobowego biochemicznego zapotrzebowania na tlen (BZTs), chemicznego zapotrzebowania tlenu, zawiesiny ogólnej oraz sumy chlorków i siarczanów (Cl+S04), I dalej, opłata za usługi wodne za odprowadzanie do wód - wód opadowych lub roztopowych ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast będzie składać się z opłaty stałej oraz opłaty zmiennej zależnej od istnienia urządzeń do retencjonowania wody z terenów uszczelnionych.

Wysokość opłaty stałej i zmiennej za pobór wód i odprowadzanie ścieków do wód i ziemi będą określać Wody Polskie oraz przekazywać podmiotom korzystającym z usług wodnych w formie informacji.

Projekt wprowadza przy tym następujące regulacje w zakresie ustalania wysokości opłat: a) W zakresie opłaty stałej należy zwrócić uwagę na następujące kwestie: 1. Wysokość opłaty stałej za pobór wód podziemnych będzie ustalana jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty, czasu wyrażonego w dniach i maksymalnej ilości wody podziemnej wyrażonej w m3/s, która może być pobrana na podstawie pozwolenia wodnoprawnego albo pozwolenia zintegrowanego, z uwzględnieniem stosunku ilości wody podziemnej, która może być pobrana na podstawie tych pozwoleń do dostępnych zasobów wód podziemnych.

2. Wysokość opłaty stałej za pobór wód powierzchniowych będzie ustalana jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty, czasu wyrażonego w dniach i maksymalnej ilości wody powierzchniowej wyrażonej w m3/s, która może być pobrana na podstawie pozwolenia wodnoprawnego albo pozwolenia zintegrowanego, z uwzględnieniem stosunku ilości wody powierzchniowej, która może być pobrana na podstawie tych pozwoleń do średniego niskiego przepływu z wielolecia (SNQ).

3. Wysokość opłaty stałej za odprowadzanie do wód - wód opadowych lub roztopowych i pochodzących z odwodnienia gruntów w granicach administracyjnych miast będzie ustalana jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty, czasu wyrażonego w dniach i określonej w pozwoleniu wodnoprawnym albo w pozwoleniu zintegrowanym maksymalnej ilość wód, wyrażonej w m3/s, odprowadzanych do wód.

4. Wysokość opłaty stałej za wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi będzie ustalana jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty, czasu wyrażonego w dniach i określonej w pozwoleniu wodnoprawnym albo w pozwoleniu zintegrowanym maksymalnej ilości ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi, wyrażonej w m3/s.

b) Z kolei, w zakresie opłaty zmiennej, należy zwrócić uwagę na następujące kwestie: 1. Wysokość opłaty zmiennej za pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych będzie ustalana jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty i ilości pobranych wód podziemnych lub wód powierzchniowych, wyrażonej w m3.

2. Wysokość opłaty zmiennej za odprowadzanie do wód ‒ wód opadowych lub roztopowych ujętych w systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast będzie ustalana jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty, ilości odprowadzonych wód wyrażonej w m3 i czasu wyrażonego w latach, z uwzględnieniem istnienia urządzeń do retencjonowania wody z terenów uszczelnionych oraz ich pojemności.

3. Wysokość opłaty zmiennej za wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi będzie ustalana jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty i wyrażonej w kg ilości substancji wprowadzanych ze ściekami do wód lub do ziemi, w tym substancji wyrażonych jako wskaźnik: (a) pięciodobowego biochemicznego zapotrzebowania na tlen (BZTs); (b) chemicznego zapotrzebowania tlenu; (c) zawiesiny ogólnej; (d) sumy chlorków i siarczanów (Cl+S04).

W projekcie określono górne jednostkowe stawki opłat stałych i opłat zmiennych, różne dla różnych sposobów korzystania z wód. Przewiduje się mechanizm reklamacji w przypadku, gdy podmiot korzystający z usług wodnych nie zgodzi się z wymiarem opłaty. Jednak złożenie reklamacji nie będzie wstrzymywać obowiązku uiszczenia opłaty. Warto może już teraz sprawdzić (przeliczyć), jak mogą kształtować się faktyczne opłaty po wejściu w życie proponowanych zmian.

Pozwolenia/zgody wodnoprawne Projekt ustawy uzupełnia dotychczasowe regulacje dotyczące pozwoleń wodnoprawnych i wprowadza pojęcie tzw. zgody wodnoprawnej. Zgoda wodnoprawna obejmuje, w szczególności, wydanie pozwolenia wodnoprawnego, przyjęcie zgłoszenia wodnoprawnego i ocenę wodnoprawną.

W zakresie pozwoleń wodnoprawnych w zasadzie projekt modyfikuje dotychczasowe regulacje w tym zakresie. Szczegółowo określa, jakie rodzaje działalności wymagają uzyskania pozwolenia wodnoprawnego a jakie jedynie zgłoszenia.

Jednocześnie uzyskanie pozwolenia (dokonanie zgłoszenia), dla tych właśnie przypadków, będzie obligatoryjne przed uzyskaniem tzw. decyzji inwestycyjnych (tj. w zasadzie tych decyzji, dla których obecnie wymagane jest przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko i/lub uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach). Zmieniają się także organy właściwe do wydawania pozwoleń lub przyjmowania zgłoszeń.

Ustawa szczegółowo reguluje zasady i tryb wydawania pozwoleń (dokonywania zgłoszeń).

Nowością natomiast jest wprowadzenie tzw. oceny wodnoprawnej. Taka zgoda będzie wymagana dla inwestycji lub działań, mogących wpłynąć na możliwość osiągnięcia celów środowiskowych, szczegółowo uregulowanych w nowym Prawie Wodnym. Wśród takich działań/ inwestycji są w szczególności te w zakresie korzystania z usług wodnych. Ocena będzie wydawana na wniosek, w formie decyzji. W przypadkach, dla których jest wymagane uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, ocena wodnoprawna będzie zastępowana taką właśnie decyzją.

Dotychczas wydane pozwolenia wodnoprawne zachowają swoją moc, nowe będą wydawane już w oparciu o nowe regulacje.

Sankcją za dokonywanie poboru wody i odprowadzanie ścieków bez wymaganej zgody wodnoprawnej będzie opłata podwyższona (500% opłaty "zwykłej").

Od kiedy będzie obowiązywać prawo wodne?

Projekt Prawa Wodnego został przyjęty przez Radę Ministrów 18 września 2016 r. Na dzień przygotowywania tego opracowania nie wpłynął jeszcze pod obrady Sejmu.

Natomiast proponowana data wejścia w życie jest nieodległa - to 1 stycznia 2017 r., za wyjątkiem kilku regulacji, które zaczną obowiązywać z dniem ogłoszenia ustawy lub wejdą w życie 1 stycznia 2019 r Późniejsze wejście w życie dotyczy w szczególności obowiązków związanych ze stosowaniem urządzeń pomiarowych oraz wysokości górnych stawek opłat za pobór wody w formie opłaty stałej.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

SŁOWA KLUCZOWE I ALERTY

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Nowe Prawo Wodne istotne także dla prowadzących stacje paliw

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!