Paliwa zmieszane - problemy praktyczne

Paliwa zmieszane - problemy praktyczne
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Zdarza się, że na stacji paliw, z różnych powodów, dojdzie do niezamierzonego zmieszania paliw, np. benzyny z olejem napędowym. Co w praktyce zrobić z tak powstałym kontaminatem?

Przypadki zmieszania paliw na stacji mogą być wynikiem uszkodzeń zbiorników magazynowych, błędu pracownika, który doprowadził do przypadkowego wpompowania paliw do nieodpowiedniego zbiornika magazynowego czy też błędu kierowcy cysterny dowożącej paliwo. W efekcie oba zmieszane produkty tracą swoją wcześniejszą charakterystykę paliwową; powstaje mieszanina, która nie odpowiada normom jakościowym potwierdzonym wcześniej dla poszczególnych rodzajów paliw.

Powstaje pytanie czym jest taka mieszanina? Czy zawsze staje się odpadem? Jak należy z nią dalej postępować? A dokładniej, czy taka mieszanina może zostać przekazana (sprzedana) dalej podmiotom trzecim do dalszego wykorzystania czy też musi zostać w określony sposób zagospodarowana (unieszkodliwiona)?

Odpowiedzi na te pytania wcale nie są takie jednoznaczne i oczywiste. Niestety, w tym miejscu można tylko zasygnalizować ogólne zasady; poszczególne przypadki będą wymagały zawsze niezależnej, samodzielnej analizy prawnej, opartej o konkretny stan faktyczny sprawy.

Odpad czy nie odpad?

Zgodnie z Ustawą z 14 grudnia 2012 r. o odpadach (dalej: UstOdp), odpadem jest każda substancja lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany. Tym samym, aby uznać daną substancję (przedmiot) za odpad, konieczne jest spełnienie przesłanki "pozbycia" się, czyli: (a) faktyczne pozbycie się takiej substancji (przedmiotu); lub (b) wola, zamiar podmiotu, aby takiej substancji (przedmiotu) się pozbyć, albo (c) wynikający z przepisów obowiązek, aby takiej substancji (przedmiotu) się pozbyć. Tym samym, w świetle UstOdp, dla prawidłowej oceny, czy dana substancja (przedmiot) w konkretnym stanie faktycznym stanowi odpad, konieczne jest ustalenie realnego postępowania wytwórcy z daną substancją.

Czy zmieszane paliwo będzie więc odpadem? W zasadzie stacja paliw faktycznie "pozbywa" się takiego zmieszanego paliwa; nie jest ono wprowadzane do obrotu, bo nie spełnia wymaganych norm jakościowych. Konsekwentnie należałby uznać, że jest to odpad...

W zasadzie, bo jak wynika z praktyki, taka mieszanina, pomimo że utraciła wcześniejsze właściwości handlowe, to jednak, w niektórych przypadkach, była także kwalifikowana przez przedsiębiorców, w zależności od przypadku i stopnia destylacji mieszanki, do określonych grup w ramach Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) i, już jako produkt (wyrób), ale nie odpad, przekazywana do dalszego wykorzystywania. W takich przypadkach, tak powstała mieszanina, w zasadzie nie może być wprowadzona do obrotu, sprzedawana użytkownikom końcowym (brak zgodności z obowiązującymi normami), ale może zostać zagospodarowana w ponownej rafinacji lub w procesie produkcyjnym gotowych paliw (dalsze przemysłowe wykorzystanie).

Powstaje pytanie, czy taka praktyka jest prawidłowa? Czy rzeczywiście jest to wyrób, o określonej kwalifikacji PKWiU, czy może nadal, mimo wszystko: odpad w rozumieniu UstOdp? Odpowiedź, niestety, nie wynika jednoznacznie z przepisów prawa, a dalsze wątpliwości mogą wynikać z interpretacji organów, przygotowanych dla potrzeb podatkowych, gdzie uznano, że po zmieszaniu, nawet jeśli było to zmieszanie niezamierzone, powstaje nowy wyrób, który według przedstawionej klasyfikacji jest także wyrobem akcyzowym i jako taki podlega opodatkowaniu podatkiem akcyzowym.

Organy wskazują tutaj jako uzasadnienie art. 63 ust. 1 Ustawy z 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym, zgodnie z którym producentem paliw silnikowych w rozumieniu ustawy jest również podmiot, który wytwarza w drodze mieszania lub przeklasyfikowania komponentów paliwowych, a także który dokonuje rozlewu gazu płynnego. Konsekwentnie, organy podatkowe uznają, że biorąc pod uwagę taką definicję, producentem paliw jest każdy podmiot dokonujący wymieszania komponentów paliwowych; podkreślając przy tym, że: "wśród przesłanek uznania procesu gospodarczego za produkcję paliw nie występuje celowość działania podmiotu lub osiągnięty rezultat, w związku z czym nawet przypadkowe zmieszanie się paliw jest również produkcją paliw w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym" (patrz: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 8 stycznia 2009 r. sygn. akt: ITPP3/443-227a/08/ZG).

Co ciekawe, w tej interpretacji organ wskazał, że: "Minister Finansów nie ma uprawnienia do dokonywania wykładni prawa w zakresie przepisów ustawy (...) o odpadach (...) oraz rozporządzenia Ministra Środowiska z 27 kwietnia 2001 roku w sprawie katalogu odpadów (...)". Problem: odpad czy wyrób, nie został więc przez organy podatkowe jednoznacznie rozstrzygnięty. Natomiast można argumentować, że skoro zmieszane paliwo jest kwalifikowane jako określony wyrób, klasyfikowany zgodnie z PKWiU, i jednocześnie dalej, skoro zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług: "wyrób to surowce, półfabrykaty, wyroby finalne oraz zespoły i części tych wyrobów - o ile występują w obrocie", to zmieszane paliwo, zaklasyfikowane jako wyrób, równocześnie odpadem raczej nie jest...

W takim przypadku należałoby więc uznać, że zmieszane paliwo, w takim stanie faktycznym, nie jest odpadem w rozumieniu UstOdp, a tym samym nie musi być zagospodarowywane zgodnie z wymogami tej ustawy.

Jak więc postępować dalej?

Mając na uwadze wskazane wyżej wątpliwości, należy wskazać, że to, jak postępować z takim zmieszanym paliwem, będzie uzależnione od tego, czy stacja paliw uzna, że jest to odpad czy też znajdzie wystarczającą argumentację, aby wykazać, że odpadem nie jest...

Paliwo zmieszane uznane za odpad musi zostać zagospodarowane zgodnie z wymogami określonymi szczegółowo przez UstOdp. Po pierwsze musi zostać prawidłowo zaklasyfikowane; obecnie nadal jeszcze zgodnie z klasyfikacją odpadów określoną Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów. Tutaj pewnie taki odpad powinien zostać zaklasyfikowany do grupy 13 07 Odpady paliw ciekłych, w szczególności jako odpad niebezpieczny o kodzie 13 07 03* (Inne paliwa, włącznie z mieszaninami). Po drugie, taki odpad będzie mógł być przekazany tylko i wyłącznie podmiotowi, który zgodnie z UstOdp jest uprawniony do odbioru tego typu odpadu (tj. w szczególności posiada zezwolenie na przetwarzanie tego typu odpadów). Należy podkreślić, że zgodnie z UstOdp, tylko w takim przypadku, odpowiedzialność za gospodarowanie odpadem (zmieszanym paliwem) "przechodzi", z chwilą ich przekazania, na takiego odbiorcę (następnego posiadacza odpadów).

Odpady (zmieszane paliwo) przekazywane odbiorcom powinno zostać później poddane jednemu z dwóch procesów zagospodarowania odpadów, tj. odzyskowi albo unieszkodliwieniu. Należy zwrócić uwagę, że odpady powinny być przekazane razem z tzw. kartą przekazania odpadów (karta wystawiana przez wytwórcę odpadu, tj. stację paliw i podpisywana przez odbiorcę odpadów). Stacja paliw, jako wytwórca odpadu jest także zobowiązana do prowadzenia ilościowej i jakościowej ewidencji odpadu.

Paliwo zmieszane, które nie zostanie uznane za odpad, nie podlega zasadom UstOdp. Tutaj jednak otwiera się kwestia ryzyka uznania, że stacja jest wytwórcą paliw, a tym samym będzie podlegać pod inne rygory prawne związane z taką kwalifikacją.

Zamiast podsumowania...

Kwalifikacja zmieszanego paliwa - odpad, czy nie odpad - nie jest, niestety, jednoznaczna i może być różna w zależności od określonego stanu faktycznego. Natomiast w obu przypadkach taki odpad (lub wyrób) może być przedmiotem obrotu na rynku, z tą jedynie różnicą, że w przypadku odpadu UstOdp nakłada istotne ograniczenia w zakresie podmiotu, który taki odpad może odebrać (tylko podmioty upoważnione zgodnie z UstOdp), i celu przekazania (odzysk lub unieszkodliwienie). Należy jednak jednoznacznie podkreślić, że UstOdp nie wyklucza możliwości "odpłatnego" przekazania odpadów, co jest istotne zwłaszcza w przypadku, gdy na taki odpad jest na rynku popyt i są chętni, aby za jego odebranie (nabycie) zapłacić.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

SŁOWA KLUCZOWE I ALERTY

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Paliwa zmieszane - problemy praktyczne

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!