Azja staje się dla Rosji strategicznym kierunkiem sprzedaży ropy

Azja staje się dla Rosji strategicznym kierunkiem sprzedaży ropy
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Azja staje się dla Rosji strategicznym kierunkiem sprzedaży ropy - wynika z raportu dr. Jamesa Hendersona z The Oxford Institute for Energy Studies.

Jego zdaniem w najbliższej dekadzie z Rosji do Chin będzie trafiało 600 tys. baryłek dziennie. Może to być wyzwaniem dla tradycyjnych producentów ropy, czyli krajów arabskich.

Według Hendersona, pomimo tego, że +od zawsze+ strategicznym kierunkiem sprzedaży rosyjskiej ropy naftowej były rynki Zachodu, najbliższe lata przyniosą rozwój wydobycia we Wschodniej Syberii i na Dalekim Wschodzie tego kraju, skąd surowiec ma trafiać na rynki Azji i Pacyfiku. Będzie to wyzwaniem dla eksporterów ropy z Bliskiego Wschodu na rynki azjatyckie.

W grudniu 2009 roku rosyjska państwowa spółka Transnieft, która odpowiada za sieć przesyłową ropy w tym kraju, uruchomiła nową nitkę - rurociąg Wschodnia Syberia-Ocean Spokojny (ang. ESPO). Wcześniej ropa była dostarczana na wybrzeże Pacyfiku koleją. ESPO dostarcza surowiec nie tylko do położonych na wybrzeżu portów wschodniej Rosji, ale od stycznia br. połączony jest z chińskim systemem przesyłowym. Rurociągiem można przesyłać dziennie 600 tys. baryłek, ale docelowo ma to być 1,6 mln.

Za wzrost popytu na ropę w regionie Azji i Pacyfiku odpowiadają przede wszystkim Chiny. W ciągu najbliższej dekady eksport z Rosji do tego kraju przez ESPO ma wzrosnąć do 600 tys. baryłek dziennie (w 2009 r. ok. 240 tys. baryłek)

W ciągu ostatniej dekady popyt na ropę w Chinach zwiększył się o 81 proc. - z 4,8 do 8,7 mln baryłek dziennie. W Indiach wzrósł z kolei o 41 proc. - do 3,2 mln baryłek. W tym samym okresie produkcja ropy w Azji i na Pacyfiku wzrosła zaledwie o 2 proc., osiągając 8 mln baryłek dziennie. Import z kolei rósł średniorocznie o 3,4 proc., do 18 mln baryłek dziennie.

"Prognozy amerykańskiej Agencji ds. Informacji Energetycznej mówią o tym, że import w tym regionie będzie rósł w ciągu następnych dwóch dekad, a być może nawet dłużej" - podaje ekspert. Według Agencji, w 2035 r. zapotrzebowanie na import przekroczy 33 mln baryłek dziennie. Popyt na ropę w Chinach prognozowany jest na 17 mln baryłek dziennie, z czego 13 mln to import.

Rosja zdaje sobie sprawę z perspektyw rozwoju tego regionu. Zdaniem Hendersona, strategię kraju dot. ropy naftowej oddają słowa prezydenta Dmitrija Miedwiediewa wypowiedziane w lipcu 2010 r. w Chabarowsku - "Region Azji i Pacyfiku posiada ogromny potencjał technologiczny i inwestycyjny, ale stoi w obliczu deficytu surowców i zasobów energetycznych. Popyt rośnie. Może to zagwarantować wschodnim regionom Rosji możliwość rozwoju, których tak bardzo potrzebują".

Ten kierunek - w opinii eksperta - można odnaleźć w oficjalnym dokumencie rządowym, Strategii Energetycznej Rosji do 2030 roku. Zgodnie z nią produkcja ropy w tym kraju wzrośnie w ciągu najbliższych 20 lat o ok. 10 proc. - z obecnych ok. 9,75 mln baryłek dziennie, do 10,75 mln. Zmniejszenie produkcji zanotuje europejska część Rosji i Zachodnia Syberia - o ok. 1 mln baryłek dziennie.

Będzie natomiast rosła produkcja we wschodniej Rosji. We Wschodniej Syberii jeszcze w 2008 r. nie wydobywano surowca, ale w 2030 r. będzie to już ok. 1,4 - 1,5 mln baryłek dziennie, a na Dalekim Wschodzie 600 - 700 tys. baryłek. Jak wskazuje Henderson, autorzy Strategii prognozują, że w 2030 r. produkcja we wschodniej część Federacji będzie stanowiła ok. 20 proc. całkowitej (w 2008 r. było to 3 proc.). Jeszcze bardziej znaczący będzie udział wschodniej części Rosji w eksporcie ropy - wzrośnie z 8 proc. w 2008 r. do 25 proc. w 2030 roku.

W 2009 roku Rosja eksportowała prawie 500 tys. baryłek ropy naftowej dziennie na rynku Azji i Pacyfiku (całkowity eksport to 4,3 mln baryłek). Prawie połowa z tego trafiała do Chin (48 proc.), 25 proc. do Korei, a 22 proc. Japonii. Liderem eksportu do ChRL jest koncern paliowo-gazowy Rosnieft (180 tys. baryłek z ok. 240 tys. dostarczanych dziennie z Rosji do Chin). Innym dostawcami są Łukoil i TNK-BP.

Ropa eksportowana na rynki Azji i Pacyfiku, ale nie do Chin, trafia tam głównie z Sachalinu. W 2009 r. z tej wyspy wysyłano tankowcami, w większości na rynek japoński i koreański, ponad 275 tys. baryłek dziennie.

Najważniejszym importerem są jednak Chiny. Jak informuje Henderson, chińsko-rosyjska współpraca rozpoczęła się w czasie światowego kryzysu w 2009 r., gdy władze ChRL pożyczyły Rosji 25 mld dolarów (15 mld dol dla Rosnieftu i 10 mld dla Transnieftu) na finansowanie inwestycji w infrastrukturę dostaw ropy. W umowie zagwarantowano dostawy surowca do Chin - w ciągu 20 lat od 2011 r. corocznie w ramach spłaty pożyczki Rosnieft i Transnieft zobowiązały się dostarczać do tego kraju ok. 15 mln ton rocznie ropy naftowej (ok. 300 tys. baryłek dziennie). Ustalono również, że surowiec będzie dostarczany do Chin nowowybudowaną nitką rurociągu, która połączy ropociąg Wschodnia Syberia-Ocean Spokojny w okolicach miasta Skoworodino z granicą. Następnie Chiny przedłużą go od granicy do okolic miasta Daqing.

Dostawy do Chin tym połączeniem, zgodnie z umową między China National Petroleum Corporation (CNPC) a Rosnieftem, rozpoczęły się w styczniu 2011 roku.

Henderson przypomina też trudną historię rozwoju przemysłu naftowego w tym regionie Rosji. Dyskusja na temat eksportu ropy i gazu ze wschodniej Rosji do krajów Azji i Pacyfiku trwa od lat 70. ubiegłego wieku. Jednak dopiero w latach 90. spółka naftowa Jukos, na której czele stał Michaił Chodorkowski, zaczęła planować rozwój w tym regionie. W 2001 r. studium wykonalności połączenia Rosja-Chiny zostało zaakceptowane przez Transnieft, Jukos i CNPC, choć ta pierwsza spółka optowała za przedłużeniem go do wybrzeża Pacyfiku. W 2003 roku ówczesny premier Michaił Kasjanow zatwierdził budowę ropociągu z okolic Angraska do granicy chińskiej oraz do Nachodki na wybrzeżu Oceanu Spokojnego. Upadek rządu Kasjanowa, aresztowanie Chodorkowskiego i upadek Jukosu uniemożliwiły realizację projektu. W 2005 r. złoża Jukosu zaczął przejmować Rosnieft.

Zdaniem Hendersona, szacunki ilości ropy we Wschodniej Syberii i na Dalekim Wschodzie Rosji są zróżnicowane, gdyż obszary te nie zostały jeszcze dokładnie zbadane. Niektóre mówią nawet o 20 - 22 mld ton ropy (147 - 161 mld baryłek). "Należy jednak ostrożnie traktować wszelkie dane (...). Wiele złóż zostało odkrytych w czasach sowieckich w regionach arktycznych i ich eksploatacja nie jest możliwa w najbliższym czasie. Niemniej jednak potencjalnej zasoby są oczywiście bardzo duże" - podkreślił ekspert.

Henderson wymienia też najbardziej perspektywiczne regiony Wschodniej Syberii i Dalekiego Wschodu Rosji, w których łączna produkcja - jego zdaniem - może osiągnąć 2 mln baryłek dziennie do 2020 r., a 2,5 mln do 2025 roku. Są to: Sachalin, region Irkucka, obszary Półwyspu Jamalskiego, południowy region Kraju Krasnojarskiego i Republika Sacha (Jakucja).

"Wydaje się bardzo prawdopodobnym, że cele rządu rosyjskiego - produkcji ropy naftowej w 2030 r. na poziomie 1,5 mln baryłek dziennie we Wschodniej Syberii - mogą być zrealizowane, a nawet przekroczone. Wzrost ten pozwoli Rosji do utrzymania ogólnego wydobycia ropy naftowej na poziomie 10 mln baryłek dziennie, lub nawet więcej. Bardzo prawdopodobne wydaje się też założenie, że eksport ropy do Azji osiągnie 1,3 mln baryłek w 2030 roku" - informuje Henderson.

"Możliwe, że w ciągu najbliższej dekady, przy odpowiednich inwestycjach, wsparciu rządu i dostępie do rynku rosyjski eksport ropy przez ESPO może stanowić wyzwanie dla dominacji ropy z Bliskiego Wschodu w regionie Azji i Pacyfiku" - podsumowuje ekspert.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

SŁOWA KLUCZOWE I ALERTY

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Azja staje się dla Rosji strategicznym kierunkiem sprzedaży ropy

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!