Ochrona katodowa

Ochrona katodowa
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Zastosowanie tytułowej metody zabezpieczenia antykorozyjnego zbiorników na stacjach paliw przepisy ściśle odnoszą do agresywności korozyjnej środowiska, a zwłaszcza do dwóch czynników środowiskowych: prądów błądzących lub bakterii redukujących siarczany. Odstąpienie od niej musi być jasno uzasadnione w projekcie inwestycji.

Mimo ściśle sprecyzowanych przepisów wykorzystanie ochrony katodowej na stacjach paliw budzi wiele kontrowersji. Zwłaszcza wśród tych właścicieli stacji, którzy w ostatnich latach musieli zmodernizować swoje placówki, inwestując w zbiorniki spełniające wymogi unijne. "Skoro mam nowoczesny, bezpieczny zbiornik, to dlaczego mam jeszcze wykładać pieniądze na jego dodatkową ochronę?" - pytają.

Jak zwykle problem tkwi w szczegółach, właściwym, zgodnym z procedurami przeprowadzeniu całego procesu inwestycji i kompetencjach urzędniczych. Wiele zależy też od miejscowego Urzędu Dozoru Technicznego. - Dozór techniczny w Gorzowie np. nie wymaga ochrony katodowej, jeśli projektant określi, poprzez badania gruntu, że nie potrzeba. Dozór w Poznaniu wymaga jej bezwzględnie dla zbiorników na stacjach zakładowych. Z kolei na stacjach ogólnie dostępnych nie wymaga, jeśli projektant to uzasadni - mówi Witold Hadyniak z Biura Inżynierskiego Kościan.

Stanowisko urzędu

- Dla stacji paliw stosowanie ochrony katodowej przewidziane jest w przypadku zwiększonego zagrożenia korozyjnego wynikającego z występowania prądów błądzących lub występowania bakterii redukujących siarczany (do siarczków). Na etapie projektu, na podstawie wyników lokalnych badań opartych na kryteriach ustalonych w Polskich Normach lub innych standardach, projektant obiektu podejmuje decyzję dotyczącą stosowania indywidualnej ochrony dopasowanej do rodzaju zagrożenia. Odstąpienie od stosowania ochrony katodowej musi być jednak w tym projekcie uzasadnione - wyjaśnia Wojciech Galczewski, główny specjalista w Wydziale Urządzeń Ciśnieniowych UDT.

Należy podkreślić, że stosowanie ochrony katodowej nie zależy od tego, czy zbiornik jest dwuścienny czy jednościenny

Przepisy nakazują zabezpieczać zbiorniki również przed korozją za pomocą odpowiednich powłok ochronnych, tzw. ochrona bierna. - Rezygnacja z ochrony katodowej może też nastąpić, jeżeli zewnętrzna powierzchnia zbiornika stykająca się z gruntem posiada powłokę (ochronną przeciwkorozyjną), której szczelność jest monitorowana w czasie ich użytkowania. Rozwiązania takie są jednak stosowane rzadko ze względu na duży koszt - mówi Wojciech Galczewski.

Tę opinię potwierdzają też praktycy: - Nie znam przypadku monitorowania szczelności powłoki zbiornika paliwowego Ubytki izolacji są bowiem często przyczyną korozji. Stosowanie ochrony katodowej w zasadzie zalecane może być do wszystkich zbiorników podziemnych na stacjach. Należy jednak zwrócić szczególną uwagę, aby była ona prawidłowo zaprojektowana, wykonana i eksploatowana. W przeciwnym przypadku jest nieskuteczna i nie tylko nie eliminuje procesów korozyjnych, ale w przypadku instalacji z zewnętrznym źródłem prądu, przy błędnym podłączeniu kabli, może stać się nawet przyczyną uszkodzeń zbiorników - mówi Grzegorz Mikołajczyk, prezes FTS Sp. z o.o.:

Od strony technicznej

Ochrona katodowa jest jedną z metod ochrony metali przed korozją elektrochemiczną. Korozja elektrochemiczna spowodowana jest procesami elektrochemicznymi zachodzącymi wskutek występowania różnych potencjałów na powierzchni korodującego obiektu, znajdującego się w środowisku przewodzącym prąd. Ochrona katodowa polega na dostarczeniu do konstrukcji metalowej prądu polaryzującego, który płynie z anod poprzez elektrolit (ziemię, wodę) i wpływa do metalu w miejscach defektów izolacji zewnętrznej. Efektem tego jest obniżenie potencjału chronionego metalu, co jest określane w elektrochemii jako polaryzacja katodowa.

Prąd polaryzujący można uzyskać dwoma sposobami. Pierwszy to podłączenie do chronionej konstrukcji anod galwanicznych (tzw. protektorów) posiadających bardziej ujemny potencjał niż chroniony metal. Drugi sposób to zastosowanie zewnętrznego źródła prądu stałego (tzw. stacji ochrony katodowej) i pomocniczej anody polaryzacyjnej. Metal jest całkowicie chroniony przed korozją, gdy zostanie spolaryzowany do tzw. potencjału ochronnego.

Wówczas reakcja anodowa (korozja) zostaje przeniesiona z chronionego metalu na powierzchnię dołączonego protektora lub anody polaryzacyjnej, a na powierzchni chronionego metalu zachodzą wyłącznie reakcje katodowe (brak korozji).

- Warunkiem skutecznego i długotrwałego działania ochrony katodowej anodami magnezowymi jest prawidłowe przygotowanie zbiorników, polegające na ich pełnym odizolowaniu od sieci uziemień .Firma nasza na każdym etapie montażu instalacji paliwowej i gazowej sprawdza prawidłowość przygotowania zbiorników do ochrony katodowej. Należy również pamiętać, że warunek pełnej separacji zbiorników musi być również spełniony podczas całego okresu eksploatacji instalacji. Dlatego też bardzo ważna na etapie budowy jest współpraca wszystkich branż w tym zakresie, a także prawidłowa eksploatacja instalacji - mówi Ewa Rabuszko, właścicielka Zakład Usług Antykorozyjnych KOREKO.

Nowoczesne instalacje ochrony katodowej wyposażane są w systemy oceny skuteczności ochrony. Dzięki temu możliwy jest automatyczny dobór parametrów pracy instalacji, czego przykładem są automatyczne urządzenia polaryzujące.

- Firma nasza od lat wyposaża instalacje ochrony katodowej anodami galwanicznymi w elektroniczny układ sygnalizujący stan pracy ochrony katodowej. Pozwala on na szybką ocenę jej stanu bez konieczności wykonywania w danej chwili pomiarów kontrolnych.

Poprawny stan sygnalizuje świecąca się zielona dioda [OCHRONA SKUTECZNA]. Parametry ochrony katodowej podawane są na wyświetlaczu ciekłokrystalicznym. Urządzenie to, chronione patentem na rzecz naszej Firmy, na ubiegłorocznych Targach Stacja Paliw otrzymało nagrodę Produkt Roku- Jubileuszowa Innowacja
- mówi Ewa Rabuszko, dodając że eksploatacją i serwisowaniem instalacji ochrony katodowej powinien zajmować się wyspecjalizowany personel ochrony katodowej, którego wiedza techniczna została poparta certyfikatem Pracownika Ochrony Katodowej II i III stopnia (zgodnie z obowiązującą Normą Polską).

Podsumowanie

Jak w wielu innych kwestiach, tak i opinie o ochronie katodowej są podzielone. Oczywiście przepisy należy bezwzględnie stosować i na tym polu nie ma dyskusji. Jednak pozostaje praktyka; a z tą jest już różnie. - Nigdy nie ukrywałem, że dobrze (zgodnie z normą i sztuką) zrobione pomiary gruntu wykluczają zastosowanie ochrony katodowej w ponad połowie budowanych przez nas obiektów! Tam, gdzie zastosowanie takiej ochrony jest konieczne, wielokrotnie występują problemy z jej aplikacją. Problemy wydają się prozaiczne: stalowe, nie zawsze dobrze odizolowane studzienki nazbiornikowe, konstrukcje poddytrybutorowe, rury przepustowe itd. Czasami spotykałem się z praktyką wykonywania badań, gdy instalacje były już wykonane. Przestrzegam! nie róbcie tego! Źle lub niestarannie zamontowana i uruchomiona ochrona katodowa często przynosi odwrotny skutek od zamierzonego. Dlatego pamiętać należy: im taniej, tym gorzej. Podobnie jest z utrzymaniem i przeglądami już pracującej ochrony katodowej. Podczas eksploatacji mogą zmienić się warunki pracy zamontowanych urządzeń i brak systematycznej kontroli może doprowadzić do poważnych konsekwencji. Skoro mamy już zamontowaną ochronę, to apeluję: DBAJMY O NIĄ! - mówi Andrzej Koźbiał z firmy Petroster.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Ochrona katodowa

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!