Skomentuj 
Podziel się!
Udostępnij
Twittnij
Wyślij
Drukuj
21 czerwca sejm przyjął wraz z poprawkami posłów projekt przygotowanego przez Ministerstwo Finansów tzw. pakietu paliwowego (nowelizacje ustaw o VAT i akcyzie, zmiany w Prawie energetycznym oraz w ustawie o zapasach paliw). Zawarte w nim przepisy miałaby obowiązywać już od 1 sierpnia 2016 r.
- Moim zdaniem zmiany idą w dobrym kierunku. Od lat branża paliwowa postulowała uszczelnienie procesu udzielania koncesji i wprowadzenie bardziej restrykcyjnych kar za naruszanie prawa w obrocie paliwami. Jako przykład można podać aktualnie obowiązujące symboliczne kary za prowadzenie działalności bez posiadania koncesji - mówi Krzysztof Starzec, Senior Director Fuel Circle K Polska Sp. z o.o. Zgodnie z ustawą koncesje na obrót paliwami z zagranicą będą przyznawane wyłącznie podmiotom mającym siedzibę w Polsce lub przedsiębiorstwom zagranicznym, które zarejestrowały oddział w naszym kraju i za jego pośrednictwem będą wprowadzać do Polski paliwa płynne.
W podobnym tonie wypowiada się również Robert Brzozowski, prezes spółki Unimot SA, największego w Polsce niezależnego importera paliw: - Liczymy na to, że zmiany przepisów w ramach przyjętego właśnie przez Sejm tzw. pakietu paliwowego będą znacznie skuteczniejsze niż dotychczasowe próby walki z szarą strefą na rynku paliw. W jego opinii otwiera to nowe możliwości uczciwym dystrybutorom oleju napędowego i już w tym roku może się wymiernie przełożyć na wyniki finansowe spółki. - Jeżeli wg szacunków do kraju wjeżdżać może dziennie nawet 500 cystern " nielegalnego oleju napędowego ", to pokazuje skalę szarej strefy, skoro Unimot, posiadający niemal 9% udziału w oficjalnym imporcie tego paliwa do Polski, jest w stanie sprowadzać ok. 100 cystern dziennie - mówi Brzozowski.
Bardziej sceptyczny jest Zbigniew Łapiński, członek Zarządu Anwim SA, operatora * sieci stacji paliw Moya:
- Pakiet paliwowy jest kolejną próbą wprowadzenia skutecznych zmian w przepisach mających na celu ograniczenie szarej strefy w handlu paliwami. W poprzednich latach podobne nadzieje wiązaliśmy z wprowadzeniem instytucji solidarnej odpowiedzialności, kaucji gwarancyjnych czy też wprowadzeniem koncesji na obrót paliwami z zagranicą. Każde z tych rozwiązań w momencie ich wprowadzania wydawało się słuszne i napawało nadzieją na rozwiązanie problemu szarej strefy.
Dzisiaj jesteśmy przed kolejną modyfikacją prawa i po raz kolejny mamy nadzieję na pozytywne zmiany. Jednak w mojej ocenie ich skuteczność uzależniona jest zarówno od jakości stanowionego prawa, jak i od jego bieżącej egzekucji. Aktualnie codziennie kilkaset autocystern z paliwem wjeżdża do Polski przez kilka /sic!/przejść granicznych. Wg mojej oceny tylko zewidencjonowanie tego ruchu już w momencie przekraczania granicy, tzn. określenie: kto, dla kogo i gdzie transportuje paliwo?, jednoznaczne zidentyfikowanie i wskazanie płatników poszczególnych podatków oraz natychmiastowe sprawdzenie ich zapłaty może skutecznie uszczelnić system podatkowy w obrocie paliwami.
Dlatego też uważam, że "pakiet paliwowy ", jeżeli nie zostanie połączony ze wzmożoną i ciągłą kontrolą podmiotów zaangażowanych w dostawy, transport oraz odbiór paliwa transportowanego autocysternami zza granic Polski, bieżącym sprawdzaniem agencji celnych, które dokonują odprawy paliwa oraz składów podatkowych, niekoniecznie przyniesie oczekiwany efekt.
A jak pakiet paliwowy oceniają prawnicy? Adrian Biały z kancelarii Cabaj Kotala zwraca uwagę, że pierwsza część zmian, jakie w porównaniu do projektu rządowego posłowie wprowadzili do pakietu paliwowego, ma charakter doprecyzowujący i ułatwiający praktyczne stosowanie nowych przepisów. W tej grupie należy wymienić umożliwienie alternatywnego ustalania podstawy opodatkowania w VAT (iloczyn ilości nabywanych wewnątrz wspólnotowo paliw i kwoty ogłoszonej na stronie internetowej Ministerstwa Finansów), a także korektę terminu zapłaty VAT przy nabyciu paliw do składu podatkowego. Wprowadzono także dwumiesięczny okres przejściowy pozwalający na dokonywanie odprawy paliwa na rzecz zagranicznych koncesjonariuszy OPZ, którzy nie mają jeszcze oddziału w Polsce.
Posłowie dokonali także zmian dotyczących przypadków niestosowania się do nowych przepisów. Ustanowiono nowy rodzaj przestępstwa skarbowego: dokonywanie dostawy lub nabycia wewnątrz wspólnotowego wyrobów akcyzowych wbrew przepisom ustawy. Rozszerzono także wymagania co do niekaralności członków zarządu przedsiębiorstwa ubiegającego się o udzielenie koncesj i - zgodnie z nowymi regulacjami nie mogą oni być skazani nie tylko za czyny związane z działalnością dotyczącą paliw lub energii, lecz za przestępstwa dotyczące działalności gospodarczej jakiegokolwiek rodzaju.
Celnego i Podatkowego KDCP, doradca podatkowy, ekspert biorący udział w pracach legislacyjnych nad Pakietem Paliwowym, uważa, że na szczególną uwagę zasługują zmiany kodeksu karnego skarbowego (kks).
- Po pierwsze wprowadzono nową kategorię czynu karalnego polegającego na niezgodnym z przepisami dokonaniu dostawy wewnątrz wspólnotowej lub nabycia wewnątrz wspólnotowego wyrobów akcyzowych.
- Po drugie, równolegle wprowadzono penalizację ewentualnego przemieszczania wyrobów akcyzowych przez terytorium Polski (z jednego państwa UE do innego państwa UE) bez tzw. UDT lub e-AD lub dopuszczalnych przepisami dokumentów zastępujących te dokumenty. Co kluczowe - penalizowane będzie również posługiwanie się takimi dokumentami, jeżeli zawierać będą dane niezgodne ze stanem rzeczywistym. Oba czyny zagrożone będą dość surową karą, tj. bardzo wysoką grzywną albo karą pozbawienia wolności, albo obiema karami łącznie.
- Po trzecie dodatkowe regulacje pozwalające orzec przepadek przedmiotów w razie niezgodnego z prawem ich przemieszczania oraz zakaz wykonywania określonej działalności gospodarczej.
Celem powyższych poprawek jest ukrócenie procederu polegającego na powoływaniu się na rzekomy tranzyt paliw przez terytorium Polski w oparciu o fikcyjne dokumenty przewozowe. Zdarzały się bowiem sytuacje, w których kontrolowani kierowcy legitymowali się dokumentami przewozowymi adresowanymi na nieistniejące podmioty z innych krajów. Obecnie, jeśli dojdzie do takiej sytuacji, taki transportowiec może trafić do więzienia, a wobec paliwa może zostać orzeczony przepadek.
- Zmianę tę, ze -względu na cel, jakiemu służy, należy ocenić pozytywnie. Pewne wątpliwości może jednak budzić fakt, iż w zaproponowanej przez posłów wersji dotyczy ona wszystkich wyrobów akcyzowych, a nie tylko paliw silnikowych (a więc również np. napojów alkoholowych) i posługuje się pojęciami dość nieostrymi (np. niezgodność ze stanem rzeczywistym, jeśli interpretowana bardzo rygorystycznie może rodzić ryzyko nadużyć również ze strony organów-np. jeśli tzw. ubytki zostaną uznane za zjawisko niezgodności rzeczywistości ze stanem dokumentacyjnym). Należy zatem mieć nadzieję, że to silne narzędzie będzie właściwie stosowane przez uprawnione organy - ocenia Rutkowski.
Jarosław Szajkowski z Kancelarii Ferretti Bębenek zwraca uwagę na dodane w ustawie VAT art. 30b ust. 2a i 2b:
- W przypadku wewnątrz wspólnotowego nabycia paliw podstawę opodatkowania w VAT będzie stanowić wyłącznie urzędowa cena paliwa określona przez Ministra Finansów i ogłoszona w Biuletynie informacji publicznej mówi Szajkowski.
Dalej art. 69b kks "Kto wbrew przepisom ustawy dokonuje dostawy wewnątrz wspólnotowej lub nabycia wewnątrz wspólnotowego wyrobów akcyzowych, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie". - Przepis, podobnie jak przepis powyżej, jest napisany niechlujnie. Nie jest jasne, co ustawodawca miał na myśli, pisząc " wbrew przepisom ustawy " - czy ustawę akcyzową, czy ustawę VAT, czy też generalnie o ustawy podatkowe. Treść art. 53 § 30d KKS (słowniczka ustawowego), zgodnie z którym za nabycie wewnątrz wspólnotowe i dostawę wewnątrz wspólnotową należy uważać czynności tak zdefiniowane w ustawie akcyzowej, sugeruje, że idzie tu o naruszenie wyłącznie ustawy akcyzowej, jak jednak wspomniałem nie jest to pewne - mówi Szajkowski. Dalej art. 69c kks: - Przepis ten dotyczy przemieszczania wyrobów akcyzowych bez wymaganego dokumentu lub z wymaganym dokumentem, jednakże zawierającym jakiekolwiek dane niezgodne ze stanem rzeczywistym. Nie jest jasna intencja wprowadzenia tego przepisu. Wydaje się, że ustawodawcy szło tu o nałożenie odpowiedzialności na podmiot fizycznie przemieszczający wyroby, nie na podmiot organizujący WNT lub WDT wyrobów akcyzowych ocenia Szajkowski.
Jednoznacznie negatywnie wypowiada się prof. Witold Modzelewski, założyciel Instytutu Studiów Podatkowych, od 2014 r. członek rady programowej partii Prawo i Sprawiedliwość:
— Projektowana zmiana ustawy o VAT, będąca częścią tzw. pakietu paliwowego, jest dość nieudolnym powrotem do koncepcji generalnej naprawy tego podatku wypracowanej na zlecenie Komitetu Wyborczego Prawa i Sprawiedliwości w 2015 r. Powstała wtedy nowa wersja projektu ustawy VAT, w której m.in. wprowadzono tzw. graniczną płatność podatku od towarów i usług z tytułu nabycia wewnątrz wspólnotowego niektórych towarów, w tym paliw. Jest to postulat od lat formułowany przez uczciwych przedsiębiorców, który ma ich uchronić przed nie opodatkowaną konkurencją w postaci przywozu nie- opodatkowanego paliwa przywożonego głównie z Litwy i Niemiec. Projekt był gotowy, mógł obowiązywać od 1 stycznia 2016 r.
Środowiska przestępcze i lobby biznesu podatkowego mają długie ręce: ku osłupieniu wyborców i uczciwego biznesu projekt ustawy został odrzucony przez nowego ministra finansów, a uszczelnienie VAT-u miały zapewnić jakieś " instrumenty informatyczne ", czyli rzeczywistą naprawę podatku miały zastąpić jakieś brednie wymyślone przez nomen omen zagraniczny biznes doradczy zajmujący się unikaniem opodatkowania. Teraz, po ponad pół roku, przypomniano sobie w resorcie finansów, kto wygrał wybory
- nieudolnie zaproponowano dodanie do obecnej, kompletnie dziurawej ustawy, przepisy o granicznej płatności podatku z tytułu WNT paliw silnikowych. Zapisano to jednak w sposób fragmentaryczny, bez wielu niezbędnych elementów, które były w projekcie Prawa i Sprawiedliwości. Biorąc pod uwagę, że partia ta dotychczas nie wygrała wyborów w tym resorcie, dobre i to, a na uchwalenie projektu nowej ustawy o VAT czekają uczciwi podatnicy. Jej przeciwnikami są środowiska przestępcze, zarabiające miliardy na wyłudzeniach VAT-u oraz zagraniczny biznes doradczy, który się utuczył na jej słabości i lukach załatwianych dla swoich klientów, np. tzw. odwrotne obciążenia. Ponad półroczne opóźnienie we wprowadzeniu tych przepisów kosztowało budżet ponad 5 mld zł. W związku z bardzo niskim poziomem dochodów budżetowych resortfinansów zaprzestał pierwszy raz od 25 lat publikować miesięczne informacje o ich poziomie.
-
Przepisy pakietu paliwowego nakładają również obowiązek zraportowania przez przedsiębiorstwa energetyczne prezesowi URE informacji o podsiadanych pojemnościach magazynowych lub umowach przedwstępnych o magazynowanie zapasów obowiązkowych w terminie miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Niedokonanie tej czynności w tym okresie skutkować będzie wygaśnięciem koncesji z mocy prawa. Na aspekt ten zwracano uwagę m.in. podczas Forum Dyskusyjnego "Rynek paliw płynnych 2016. Wybrane zagadnienia" podczas XXIII Międzynarodowych Targów STACJA PALIW 2016. Przedstawiciele koncernów (Maciej Szozda, wiceprezes zarządu Grupy LOTOS ds. Produkcji i Handlu; czy cytowany wcześniej Krzysztof Starzec z Circle K), podnosząc kwestię bezpieczeństwa energetycznego Polski i Europy, wskazywali, że ci, którzy sprzedają ON bez VAT, nie spełniają też NCW (oferując tzw. B0 - olej napędowy bez biokomponentów, podczas gdy stacje koncernowe i franczyzobiorcy koncernów zmuszeni są sprzedawać B7, czyli ON zawierający do 7% takich dodatków) i przepisów ustawy o zapasach obowiązkowych, po prostu nie odkładając zapasów obowiązkowych. W rezultacie popadamy w konflikt z wymogami europejskimi, a Polska jest o 20-30% mniej bezpieczna energetycznie.
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki Maciej Bando również opowiada się za zwiększeniem efektywności działań na rzecz ograniczenia zjawiska szarej strefy w sektorze paliwowym oraz skutków, jakie ono za sobą pociąga, zarówno w szerokim aspekcie funkcjonowania konkurencyjnego rynku paliwowego w Polsce, jak i utraconych wpływów budżetu państwa: - Działania, które podejmuje URE w tym zakresie obejmują nie tylko ocenę przesłanek uzyskania koncesji, sankcjonowanie przypadków naruszania warunków wykonywania działalności koncesjonowanej, ale również intensywną współpracę z różnymi służbami i organami.
Wprowadzenie nowych przepisów i regulacji przekłada się także na komplikację procesu obsługi podmiotów ubiegających się o koncesję oraz ją posiadających. Przy wypracowywaniu nowych regulacji należy zatem uwzględnić adekwatne, dodatkowe środki finansowe i kadrowe, o które wnioskował Prezes URE, a które zagwarantują efektywne wypełnianie obowiązków przez Urząd Tzw. pakiet paliwowy zakłada, m.in. poszerzenie zakresu koniecznej weryfikacji obszernego materiału dowodowego przed wydaniem koncesji na wytwarzanie paliw ciekłych (WPC) oraz koncesji na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą (OPZ), w powiązaniu z koniecznością ponownej weryfikacji podmiotów, które już te koncesje posiadają - mówi Maciej Bando.
Podsumowując, zmiany w części odpowiadają postulatom podnoszonym przez branżę, trzeba jednak wskazać, że nowe wymagania odczują również rzetelni przedsiębiorcy, chociażby biorąc pod uwagę zwiększone obowiązki biurokratyczne. Ograniczenie przestępczego procederu w obszarze polskiego rynku paliw wymaga koordynacji działań, powołania międzyresortowego zespołu, do którego ze względu na bezpieczeństwo energetyczne naszego kraju musi dołączyć Ministerstwo Energii.
KOMENTARZE (0)
Do artykułu: Pakiet paliwowy pierwsze opinie