Szczelne zbiorniki paliwowe - zdrowe środowisko

Szczelne zbiorniki paliwowe - zdrowe środowisko
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Zabezpieczenie zbiornika na paliwa płynne przed przeciekiem ma ogromne znaczenie dla ochrony środowiska. Przeciekający zbiornik zanieczyszcza wody gruntowe, powierzchniowe i grunt, co może być przyczyną rozszerzania się obszaru skażenia. Zanieczyszczone wody gruntowe, z których korzystają okoliczni mieszkańcy, mogą być przyczyną groźnych zatruć. Dlatego tak ważne, aby zbiorniki były szczelne, a ewentualny wyciek został szybko wychwycony i zostały podjęte działania zapobiegawcze, spełniające w tym zakresie wymagania rozporządzenia, o którym mowa poniżej.

Do 31 grudnia 2013 r. wszystkie zbiorniki na paliwa ciekłe w stacjach paliw muszą być dostosowane do technicznych wymagań, jakie są określone w rozporządzeniu ministra gospodarki z 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 243, poz. 2063, ze zm.).

Dotyczy to również zbiorników podlegających dozorowi technicznemu, dla których warunki techniczne zostały określone w rozporządzeniu ministra gospodarki z 18 września 2001 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych (Dz.U. Nr 113, poz. 1211, ze zm.) - zwane dalej rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego. Warunki techniczne dozoru technicznego przywołują w tej materii przepisy odrębne, którymi są wymagania określone w pierwszym z wymienionych rozporządzeń.

Terminy

Wspomniane wyżej rozporządzenie z 21 listopada 2005 r. - zwane dalej rozporządzeniem o bazach i stacjach paliw - było trzykrotnie nowelizowane przez ministra gospodarki. Nowelizacja z 12 grudnia 2007 roku (Dz.U. Nr 240, poz. 1753) przedłużyła do 31 grudnia 2012 roku termin, w jakim bazy i stacje paliw płynnych musiały zostać dostosowane do wymagań przepisów. Rozporządzenie o bazach i stacjach paliw z 21 listopada 2005 r. ustalało pierwotnie ten termin na 31 grudnia 2007 roku. Wobec trudności wielu właścicieli baz i stacji paliw z dotrzymaniem tego terminu modernizacji, Urząd Dozoru Technicznego zaopiniował pozytywnie projekt jego przesunięcia, proponując prolongatę o trzy lata. Ministerstwo Gospodarki przedłużyło czas na modernizację o pięć lat, dając tym samym szansę na rozłożenie prac w znacznie dłuższym czasie.

20 grudnia 2012 r. minister gospodarki dał właścicielom stacji kolejną szansę i przedłużył termin dostosowania zbiorników do obowiązujących przepisów do 31 grudnia 2013 r. (Dz.U. 2012 Nr 0 poz. 1479).

W sumie wydłużono czas na modernizację zbiorników aż o sześć lat i wydaje się, że 31 grudnia 2013 r. to tym razem termin ostateczny. Łącznie, uwzględniając pierwsze wydanie przepisu w sprawie baz i stacji paliw w 1996 r., okres dostosowawczy trwa już siedemnasty rok.

Liczby, czas i konsekwencje…

Do końca czerwca br. w 78,4 proc. stacji paliw zbiorniki na paliwa płynne spełniają wymogi obu przytoczonych rozporządzeń. Pozostało jeszcze tylko pół roku na dostosowanie się do obecnych przepisów i taki stan modernizacji zbiorników na paliwa nie może nikogo satysfakcjonować.

Wielu właścicieli zbiorników nadal uważa, że jest jeszcze dość czasu. To przekonanie może jednak doprowadzić do sytuacji, w której znacznie trudniej będzie zdobyć wolny termin u wykonawcy, który ma specjalne uprawnienia UDT i może się podjąć modernizacji. Ograniczone moce wykonawcze tych zakładów mogą spowodować, że pod presją czasu wzrosną koszty modernizacji i może pogorszyć się jakość wykonania.

Zgodnie z przepisami o dozorze technicznym (ustawa o dozorze technicznym oraz przepisy wykonawcze), modernizacja zbiorników na stacjach i bazach paliw musi być uzgodniona z organem właściwej jednostki dozoru technicznego. W toku prowadzonej modernizacji inspektorzy dozoru technicznego przeprowadzają badania doraźne, sprawdzając prawidłowość jej wykonania i spełnienie warunków technicznych dozoru technicznego. To też wymaga czasu.

Eksploatowanie urządzenia technicznego podlegającego dozorowi technicznemu, w sytuacji gdy nie spełnia ono wymogów prawa, jest wykroczeniem. Warto w tym miejscu przypomnieć art. 63 ust. 1 ustawy o dozorze technicznym: „Kto dopuszcza do eksploatacji urządzenie techniczne:
1) bez otrzymania decyzji organu właściwej jednostki dozoru technicznego o dopuszczeniu urządzenia do eksploatacji lub obrotu,
2) wbrew decyzji organu właściwej jednostki dozoru technicznego o wstrzymaniu eksploatacji lub wycofaniu z obrotu urządzenia technicznego, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności”.
Inspektorzy UDT wykonujący badanie techniczne zbiorników niespełniających przepisów będą wydawać decyzje niezezwalające na dalszą eksploatację.

Wymagania

Przytoczone powyżej rozporządzenie z 21 listopada 2005 r. określa że:
- par. 176 - bazy paliw należy wyposażyć w instalacje, urządzenia lub systemy przeznaczone do:
1) zabezpieczenia przed przenikaniem produktów naftowych do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych,;
2) pomiaru i monitorowania stanu magazynowanych produktów naftowych oraz sygnalizacji przecieków tych produktów do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych.
- par. 177 - stacje paliw należy wyposażyć w urządzenia, o których mowa w par. 97 ust. 1 pkt. 2 i 3, a mianowicie w:
2) urządzenia do pomiaru i monitorowania stanu magazynowanych produktów naftowych;
3) urządzenia do sygnalizacji wycieku produktów naftowych do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych.

Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych zostało znowelizowane rozporządzeniem ministra gospodarki z 31 marca 2008 r. (Dz.U. Nr 60 z 2008 r., poz. 371).

Nowelizacja wprowadziła korzystne zmiany dla właścicieli zbiorników paliwowych. Dotyczyły one głównie rozszerzenia katalogu urządzeń i systemów sygnalizujących powstanie wycieku oraz zabezpieczających przed przenikaniem czynnika roboczego (produktów naftowych) do środowiska, co pozwala organom dozoru technicznego, w tym Urzędowi Dozoru Technicznego, na dopuszczanie także takich rodzajów zabezpieczeń, które wcześniej nie były ujęte w rozporządzeniu. Aby skorzystać z tej możliwości, należy złożyć do UDT odpowiedni wniosek. Po analizie dokumentacji i być może po wprowadzeniu koniecznych zmian lub modyfikacji oraz po przeprowadzeniu odpowiednich badań, UDT może uznać proponowany rodzaj zabezpieczeń i sygnalizacji wycieku za wystarczający i podjąć decyzję o jego dopuszczeniu. Niektórzy użytkownicy mogą mieć problemy z dokumentacją i być może będą musieli szukać odpisów w jednostkach nadzoru budowanego czy administracyjnego.

Ważne

Trzeba podkreślić, że nowelizacja rozporządzenia w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego dotyczy urządzeń i systemów zabezpieczających przed przenikaniem cieczy do gruntu, a nie tylko sygnalizujących wyciek. Zbiorniki w bazach paliw muszą być wyposażone również w urządzenia zabezpieczające przed wyciekiem.

Nie wszystkie rodzaje systemów zabezpieczających przed wyciekiem (przenikaniem czynnika do gruntu) i sygnalizujących ten wyciek spełniają wymagania warunków technicznych dozoru technicznego. Prezes UDT nie dopuścił na przykład do stosowania piezometrów jako jedynych urządzeń sygnalizujących powstanie wycieku. Stosowanie piezometrów nie zastępuje fabrycznie zamontowanych systemów kontroli przestrzeni międzyściennej i innych dopuszczonych rozwiązań w kontekście spełniania warunków technicznych dozoru technicznego i wymagań organów ochrony środowiska.

UDT wspomaga wiedzą

Podejmując modernizację, warto zajrzeć do materiałów opublikowanych przez UDT i dostępnych na stronie www.udt.gov.pl:
- „Warunki Urzędu Dozoru Technicznego, zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe, wymagania ogólne, modernizacja, tryb postępowania, dokumentacja, badania - WUDT-ZB-2009 - wydanie: listopad 2009”,
- WUDT-ZB-2009 - nieobowiązkowe specyfikacje techniczne. Zebrano w tej publikacji i opisano zasady dobrej praktyki inżynierskiej stosowanej do tej pory w Polsce. Stosowanie ich w całości zostanie uznane przez UDT jako domniemanie spełnienia wymagań przepisów krajowych dotyczących modernizacji zbiorników bezciśnieniowych i niskociśnieniowych przeznaczonych do magazynowania materiałów niebezpiecznych.

Autor: Grzegorz Rączka, Wydział Urządzeń Ciśnieniowych, Zespół Koordynacji Inspekcji, Urząd Dozoru Technicznego
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Szczelne zbiorniki paliwowe - zdrowe środowisko

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!