Czas wakacji to sprawdzian systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych. Okres powakacyjny - czas podsumowania kosztów i ewentualnego poszukiwania rozwiązań efektywniejszych. Dla stacji, które w "klimę" jeszcze nie zainwestowały - czas kolejnych wydatków.
Odpowiednio dobrana klimatyzacja nie tylko obniży temperaturę, ale także utrzyma optymalną wilgotność powietrza. Przy niewłaściwej temperaturze, wilgotności, wentylacji człowiek staje się senny, znużony i boli go głowa. Prawidłowy klimat to więc nie tylko dobre samopoczucie, ale ludzkie zdrowie i efektywność. - Współczesna stacja, jeśli chce utrzymać poziom, musi mieć klimatyzację, ale trzeba pamiętać, że efektywność wymaga odpowiednich nakładów - mówi Adam Ciężarek z Grosaru.
Luksus czy standard?
- Łatwo zauważyć i doświadczyć, że zarówno na nowych stacjach, jak i starszych, modernizowanych klimatyzacja pomieszczeń to już standard. Obiekty te stanowią bowiem naturalne przedłużenie wnętrza samochodu, a przez większość dzisiejszych kierowców system taki jest uważany za wyposażenie standardowe. Dla pozostałych klimatyzowane wnętrze stanowi zaś miejsce, gdzie choć na chwilę mogą zaznać wytchnienia - mówi Michał Zalewski, kierownik sekcji szkoleń Klima-Therm.
Klimatyzowanie obiektów sieci Lotos - zarówno premium, jak i ekonomicznych (Optima) - stanowi element standardyzacji, która została zapisana w ogłoszonym w lipcu br. dokumencie "Efektywność i Rozwój 2013-15", określającym strategię koncernu na najbliższe lata. W tym samym kierunku idzie PKN Orlen, coraz intensywniej modernizując obiekty odziedziczone po CPN.
Co i gdzie?
Klimatyzatory są prostsze - chłodzące, lub bardziej rozbudowane - chłodząco-grzewcze. Najnowocześniejsze mogą chłodzić, ogrzewać i regulować wilgotność, zapewniając pełny komfort w pomieszczeniu. System składa się z dwóch jednostek - wewnętrznej i zewnętrznej. Zadaniem pierwszej jest schładzanie powietrza w pomieszczeniu, a drugiej - odprowadzanie ciepła poza budynek. Są one połączone rurkami, którymi płynie czynnik chłodniczy.
W wersji podstawowej system klimatyzacji i wentylacji stacji paliw obejmuje salę sprzedaży, biuro i pomieszczenia socjalne. W rozbudowanej: zaplecze i magazyn. Inwestycja rozrasta się, jeżeli mamy hotel, salę weselną czy konferencyjną. O ile czasami przydrożny hotel może się obejść bez "klimy", to tych ostatnich pomieszczeń bez niej w sezonie nie wynajmiemy. System wentylacji dotyczy również myjni czy warsztatów serwisowych (w tym wulkanizacji). Przede wszystkim jednak obszaru HoReCa.
- Dzisiejsze stacje paliw nie tylko sprzedają paliwo w sklepie czy kawiarence, zaś klimatyzacja stanowi element zachęcający do skorzystania z usług cateringowych - zauważa Michał Zalewski. Ze względu na to, że wnętrze stacji to często pomieszczenie wielofunkcyjne (sklep, kuchnia, jadalnia), klimatyzacja musi uwzględniać tę specyfikę i być przygotowana na realizację zadań z tym związanych, czyli efektywnie zaabsorbować: opary tłuszczu, zapachy, świeże powietrze dopływające przez częste otwierane drzwi.
Oferta rynkowa pozwala na zoptymalizowanie wielu rozwiązań. W realizacjach na stacjach Orlenu i Lotosu Klima-Therm posługuje się systemami Fujitsu. Autoryzowani partnerzy wykonują też czynności serwisowe. Firma Alles Cool w realizacji BP w Grójcu opiera się na centralach Quatrowent oraz urządzeniu kanałowym i naściennych Toschiba. Wrocławski Hydropol-Dekor, przedstawiciel Airwell France SAS, poleca instalację kanałową z dachowymi centralami ROOF TOP. Jak do tej pory ten sposób wyposażyła m.in. 38 kompleksów BP (sklep, zaplecze, myjnia).
- Do niewielkich sklepów i stacji polecamy pojedynczy system Conveni-Pack, który ma klimatyzację, chłodnictwo i ogrzewanie w jednym. Pozwala to zaoszczędzić do 50% kosztów energii - mówi Przemysław Flagmański, krajowy koordynator ds. sprzedaży chłodnictwa DAIKIN Airconditioning. System Coneveni-Pack może odzyskiwać ciepło z lad chłodniczych i przekazywać je do jednostek wewnętrznych, obniżając tym samym koszty ogrzewania.
Jak?
Dobór systemu wentylacyjno-klimatyzacyjnego powinien poprzedzić bilans cieplny wykonany dla każdego z pomieszczeń osobno. Do wnętrza budynku ciepło dostaje się bowiem wieloma drogami, przez: nasłonecznione okna, ściany zewnętrzne, dach, przegrody wewnętrzne. Dodatkowo "produkują" je ludzie, pracujące urządzenia (lodówki, komputery, kuchenki, drukarki itd.) oraz oświetlenie. Trzeba więc brać pod uwagę: przeznaczenie pomieszczenia, liczbę okien oraz ich rozmieszczenie względem stron świata, współczynnik przenikania szyb itd.
- Opracowanie bilansu najlepiej powierzyć specjaliście. Osoba taka uwzględni wszystkie elementy mające wpływ na dobór urządzenia. Np. fontanny czy akwaria zmniejszają zapotrzebowanie na chłód, ale zwiększają wilgotność - wyjaśnia Michał Zalewski. Zawsze wskazana jest termomodernizacja budynku, chociaż przy bilansie chłodu ma mniejsze znaczenie.
Efektywność i koszty?
Dobór optymalnego systemu zależy od wielkości obiektu. Na małych stacjach, bez części gastronomicznej, wystarczy pojedynczy klimatyzator typu split. Duże, wielofunkcyjne obiekty wymagają kilku urządzeń, których praca jest skoordynowana w sterowalnym systemie. Do najbardziej oszczędnych rozwiązań należą klimatyzacje inverterowe, które płynnie regulują moc sprężarki.
- Nakłady i koszty eksploatacyjne są zależne od wielkości stacji, a ich rozpiętość będzie zmieniała się proporcjonalnie do całej inwestycji. Montaż pojedynczego urządzenia na małej stacji to koszt min. 5000 zł, a jego eksploatacja ok. 1000 zł na sezon. W dużych, wielofunkcyjnych obiektach będzie to wielokrotność tej kwoty - szacuje Michał Zalewski.
Warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt. Stacje paliw przeważnie zlokalizowane są z dala od mediów sieciowych i stąd zmuszone wykorzystywać energię elektryczną. W tym kontekście wykorzystanie systemu chłodniczego w funkcji pompy ciepła i ogrzewanie obiektu za 30% ceny jest bardzo atrakcyjną alternatywą. Koszty mogą ograniczyć też: kurtyny i rekuperatory, a przede wszystkim kompleksowe zarządzanie systemem.
- Polecamy urządzenia inwerterowe z płynną regulacją pracy sprężarki, dzięki czemu parametry powietrza wewnętrznego utrzymywane sa na stałym poziomie niskim poborem energii elektrycznej. W celu zoptymalizowania pracy urządzeń, należy wyposażyć salę sprzedaży w kurtyny powietrzne - najlepiej wodne, w przypadku zastosowania odpowiedniego źródła ciepła. Zastosowanie pompy ciepła, jako źródła energii to rozwiązanie innowacyjne, w które należy zainwestować. Zwłaszcza, iż oferta banków współpracujących z NFOŚiGW sprzyja tego typu przedsięwzięciom w formie dotacji na częściowe spłaty kapitału kredytu - mówi inż. Anna Piotrowska, asystent projektu w firmie Climajar Sp. z o.o.
Zasadniczym zadaniem rekuperacji jest mechaniczne wymuszenie obiegu powietrza oraz odzysk ciepła z powietrza wywiewanego i wykorzystywanie go do ogrzania powietrza nawiewanego. Powietrze nawiewane i odprowadzane z pomieszczeń jest filtrowane. Takie rozwiązanie zapewnia: usunięcie nadmiaru dwutlenku węgla, usuniecie nieprzyjemnych zapachów oraz wilgoci, dostarczenie świeżego powietrza do pomieszczeń oraz zdecydowane obniżenie kosztów ogrzewania.
- Obecnie odchodzi się od systemów centralnych w oparciu o chillery z rozprowadzeniem powietrza kanałami wentylacyjnymi. Najpopularniej stosowane obecnie są systemy typu split lub VRF z wewnętrznymi jednostkami typu kanałowego, kasetonowego czy ściennego. Systemy te pracują w oparciu o bezpośrednie odparowanie bez pośrednictwa dodatkowego czynnika jakim do tej pory była głównie woda. Taki system jest zdecydowanie bardziej energooszczędny w odniesieniu do całorocznej eksploatacji. Najmniej komfortowa jest klimatyzacja sterowana centralnie. Regulacja odbywa się wtedy w sposób mało dokładny w obrębie kubatury całego pomieszczenia. Są też jednak urządzenia, które umożliwiają indywidualną regulację dla danej strefy. Zakres regulacji waha się od 16 do 30°C - mówi Piotr Kałużniacki, Samsung System Air Conditioning Manager.
KOMENTARZE (0)
Do artykułu: Weryfikacja systemów klimatyzacji